Nepnieuws of niet? Onze mening: rechtszaken rondom corona verlopen vaak wonderlijk. Beslissingen zijn doorgaans in het voordeel van het heersende gezag. Daarom was het ook groot nieuws dat Wybren van Haga een overwinning kon claimen: deze week oordeelde de Haarlemse rechter dat Linkedin het profiel van de politicus moest terugplaatsen.
Het was niet zomaar een kantonrechter die oordeelde, maar de onder toga’s vermaarde mr. Schotman. Net als veel andere rechters in coronazaken was hij ook bestuurder in zijn lange gerechtscarriere. Hij is een van de bekendere rechters van het land, zeker na zijn staakt-het-wild-geraas-over-Pieten pleidooi een paar jaar geleden.
Pieten, daar zijn wij geen expert in. Maar de edelachtbare doet in zijn uitspraak ook een paar factchecks, en dat is wél onze specialiteit.
Nepnieuws? Let’s check!
Wellicht een dingetje uit de tijd dat je nog Nederland 1 en 2 op je tv had, maar in het factchecken blijven we liever weg van om het even welke ‘geïnformeerde tv-kijkers’ dan ook.
Sinds maart ’20 zijn 450.000 20-29 jarigen positief getest, 662 kwamen in het ziekenhuis. Tussen 10-19 veel minder: 179. Er zijn inclusief mbo‘ers 1,3 miljoen studenten, tussen de 16-24 jaar oud ongeveer. Statistisch gezien hebben ze dus wel erg weinig te vrezen. Het is net van welke kant je het aanvliegt. Is dat nu schadelijk?.
Religieuze bevlogenheid is bij Hugo al met een half oor vast te stellen. Over zijn trucs kun je deze aflevering terugluisteren.
Jongeren lijken ons geen kinderen, en jonge mensen, dat klinkt net weer iets ouder. Dat is best wel closereading, maar wel relevant. Want hoe zinvol het is, dat is aantoonbaar niet onomstreden. Onder artsen.
Over long covid is veel nog niet bekend, maar het bestaat zeker. Doet Van Haga alsof dat niet bestaat? Even lezen:
De rechter viel ook over jongeren
Voor het vonnis was het niet per se nodig dat rechter Schotman ging factchecken, want hij had al vastgesteld dat Linkedin zelf mag bepalen wat wel en niet op haar site komt. En het is een Microsoft-onderneming, dus je weet uit welke hoek de wind waait. Nu hij dat toch doet, en da’s maar goed ook, even controleren of Linkedin haar eigen beleid juist toepast, moet ‘ie wel beter zijn best doen: hoe goed geïnformeerd je ook tv kan kijken, da’s niet genoeg voor een alibi.
Bruggetje naar het interactieve deel van dit blog.
Nepnieuws herkennen! Van Haga zei
Dit is ontleend aan een geruchtmakende kamerbriefing van Jaap van Dissel, waarin hij -enkele dagen voor de verkiezingen- erkent dat de mortaliteit van covid-19 iets, maar niet heel veel hoger is dan die van griep. Alleen moet je dat niet als enige graadmeter nemen, want je zit ook met de zorgcapaciteit. Vandaar ook dat Van Haga die wil opschalen.
en dit vindt de rechter.
De griepdiscussie slaan we over, want daar gaat het hier niet om. Wel om ‘de belasting van de zorg geheel buiten beschouwing’. Dat is onwaar, want het opschalen daarvan is juist Van Haga’s call to action.
Inmiddels weet een beetje geïnformeerde tv-kijker dat van extra handen aan het bed niets terecht is gekomen. Waarom, dat is nog een black box.
Die video over de vergelijking met de IFR van griep werd in maart actief van YouTube verwijderd. Maar dat durfde YT niet bij het officiële kanaal van de Tweede Kamer.<<
Dit filmpje van de socials halen vlak voor de verkiezingen. Dat kan niet.
oordeelden wij in aflevering 7
Specialistisch spindokteren
Volgens de rechter is de status op dit moment ’toegelaten’. Dat is niet helemaal correct: ze zijn voorwaardelijk toegelaten. Veilig genoeg, maar nog wel in fase IV. Dat betekent dat nog niet al het onderzoek af is. Zoals Antwerps academisch ziekenhuis schrijft: het kost nu eenmaal tijd, dat testen.
In de Nederlandse wet bestaat het begrip ‘experimenteel geneesmiddel’ helemaal niet.
Dit is een staaltje framing dat uit de Haagse ambtenarentorens komt, zelfs bij toezichthouder College ter beoordeling van geneesmiddelen doen ze daar volop aan mee. De baas van het CBG was ook nauw betrokken bij de vaccinaankoop.
Zo’n voorwaardelijke toelating is nodig, om in de praktijk verder onderzoek te doen naar bijvoorbeeld zeldzame reacties. Zonder deze ‘voorwaardelijke handelsvergunning’ mag je bovendien niet beginnen aan proeven waarbij je met veilige dosering voor kinderen wil experimenteren. Of mag je dat woord niet gebruiken?
Dat is geen discussie voor in een rechtbank, maar voor Frits Spits in De Taalstaat. Want de interpretatie van het begrip ‘experimenteel geneesmiddel’ is juridisch van nul belang, en kan dus ook geen desinformatie zijn. Want deze term bestaat helemaal niet in de Nederlandse wet.
Door op deze manier voorlichting te geven over de ‘experimentele’ status, leidt de overheid onderbewust mense af van waar het om moet draaien: dat de handelsvergunning nog slechts ‘voorwaardelijke’ is. Die tactiek zorgt bij minder taalgevoelige Nederlanders alleen wel de nodige ruzies: wanneer een experiment ophoudt, is voor iedereen anders, of het middel nu ‘voorwaardelijk toegelaten’ is of niet. Een afleidingsmanoeuvre dus. Deze is een bekende in de politieke wetenschappen.
Tegen nepnieuws en misinformatie helpt maar één ding. Doorprikken.
