VWO praktijkschool: een athenaeumopleiding waarbij je niet alleen in de boeken hangt, maar ook met je handen leert werken. Dat is een interessante gedachte, vind je niet? Hoewel onderwijsvernieuwing niet goed is gebleken voor veel scholen, verdient dit idee uitwerking
We plukten het idee uit een column in Trouw, waar ze nog een onderwijscolumnist hebben: Sofie van de Waart. Dat is een beroep met toekomst, als je het aan AAAlandje vraagt, want Nederlandse scholieren doen het in internationale vergelijkingen steeds minder goed in rekenen en taal. Daar is vernieuwing voor nodig, ondanks de basisvorming, studiehuis en andere échecs. Ken je dat woord? Juist.
Over de oorzaken daarvan kan je hele podcasts opnemen, dat hebben wij nog niet gedaan. Meld het ons als je dat wel graag zou willen, met thuisonderwijzer Roy hebben we een deskundige aan boord. Hij woont bovendien vlak bij Kampen, waar het schoolboekenpakhuis van Van Dijk staat, dat inmiddels van de gereformeerde mattie van George Soros is. De miljardair investeert als filantroop met zijn Open Society volop in de ontwikkeling van jongeren die door hun afkomst minder kansen hebben (in Nederland steunt hij bijvoorbeeld organisaties die zich keren tegen (politie)racisme en zelforganisaties van moslimjongeren), maar is ook niet vies van speculeren op maatschappelijke ontwikkelingen. Of de investering van 1 miljoen euro in het CDA speculatie of ontwikkelingswerk was, laten we aan de luisteraars van aflevering 21.
Wie kritiek uit op Soros heeft, wordt tegenwoordig al snel uitgemaakt voor antisemiet. Maar dat is een kulverwijt. Want de kritiek richt zich vooral op zijn financiële speculaties, waarbij hij de randen van de wet opzoekt, en ook overtrad. Een bloemlezing van het Journaal:
De 86-jarige George Soros werd geboren in Hongarije, maar vertrok in 1956 naar de Verenigde Staten. Hij werd succesvol effectenhandelaar en had daarna verschillende hedgefondsen onder zijn hoede. In 1992 werd hij zeer bekend door zijn speculaties tegen het Britse pond. Hij speculeerde met zoveel geld tegen de munt dat de Britse regering het pond moest devalueren. Soros hield er zo’n 1 miljard dollar aan over. In 1988 handelde hij met voorkennis in aandelen van de Franse bank Société Générale. Daar werd Soros in 2005 voor veroordeeld door het Franse gerechtshof. Hij moest een boete van 2,2 miljoen euro betalen.
NOS
Wat Soros met de VWO Praktijkschool te maken heeft? Eerlijk: hier was een bruggetje nodig naar onze podcast. Maar serieus: het grote voordeel van de slimste kinderen met hun handen leren werken, is dat drempels weggehaald kunnen worden, die nu zorgen voor segregatie in het onderwijs (en de maatschappij). Bijkomend voordeel is dat leerlingen iets minder hoeven te neuzen in de vanuit Kampen gedistribueerde schoolboeken, die onder druk van een reformatorische lobby steeds heviger gekuist worden, zoals NRC vorige week onthulde.
VWO praktijkscholen
Onderwijscolumnist Sofie van de Waart (she / her, voor de Soros SEO ;)) somt veel betere voordelen op, voor veel praktischer problemen waar docenten tegenaan lopen.
Zouden we niet een systeem kunnen bedenken waarin we vanaf jonge leeftijd op het hoogste niveau theorie en praktijk kunnen combineren? Een vwo-praktijkschool bijvoorbeeld? Ook voor mijn specialisatie, de ‘dubbel bijzondere’ leerling, zou dit een uitkomst zijn. Deze groep is hoogbegaafd én heeft een handicap zoals ADHD of autisme, waardoor zij lastig in het reguliere schoolsysteem passen.
Sofie van de Waart
Van de Waart verzucht dat ze wel zou willen dat de Middeleeuwse gilden terugkeren, waar scholing en praktijk naadloos in elkaar overlopen. Daar is AAAlandje geen voorstander van: gilden monopoliseren namelijk kennis en belemmeren by default competitie. Niet alleen in hun eigen ambacht: je had ze in de gildehuizen van de vijftiende eeuw moeten horen over Italiaanse nieuwlichters die meenden dat de aarde rond is (en dan niet als een pannenkoek).
De laatste gilden
Tegenwoordig zijn er weinig professies waarin die oude gilde-gewoonten nog levend gehouden worden. Ja, je ziet het nog bij medisch specialisten: die houden hun wereldje klein, verkiezen hun eigen maatschap boven een aanstelling bij het ziekenhuis in loondienst, en weten zelf het beste hoe het moet. De bulk van de zorgverzekeringsuitgaven gaat naar ziekenhuizen, alleen al de acht academische ziekenhuizen geven jaarlijks aan zorg (dus niet onderzoek en onderwijs) meer uit dan alle psychologen en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg samen.
Wat krijgen we daarvoor terug in een pandemie? Steeds dezelfde dokters op tv uit steeds hetzelfde Erasmus MC. Dat is niet alleen de schuld van de talkshowredacties, het is een keus van de witte jassen. Want intussen heerst onder medisch specialisten een zwijgcultuur die je gerust een omerta mag noemen, zoals we die kennen uit Italiaanse misdaadfamilies of dopinggebruik in de sport. Inderdaad: ook dit zijn beroepsgroepen die qua organisatievorm sterk doen denken aan de Middeleeuwse gilden.
Gelukkig doorbreekt de digitalisering het informatiemonopolie van de dokters: iedereen kan medrxiv.org meelezen tegenwoordig. Die democratisering van kennis vergroten is bij uitstek iets dat praktijkscholen op VWO-niveau kunnen bewerkstelligen bij het verkleinen van de kloof tussen doeners en denkers. Het is ook slim: als je een loopbaan wil kiezen waarin je goed geld kunt verdienen, ben je al jaren beter af als loodgieter dan als bedrijfskundige. Veel mensen met een universitaire bul hebben dat niet door.