Het algoritme van Twitter dat desinformatie onderdrukt, kan zijn werk ook te goed doen, dachten we toen we een bijzondere toptweet te zien kregen. Die was zo slim geformuleerd, dat snoeiharde kritiek op Hugo de Jonge werd aangezien voor een vriendelijk advies. Dat willen we eens ontleden. De tweet van de dag over Hugo de Jonge wijst Twitter toe aan een groot criticaster van het pandemiebeleid.
Met algoritmes en nieuws is iets aan de hand: mensen hebben geen idee meer hoe de techniek werkt die bepaalt wat een gebruiker te zien krijgt, bijvoorbeeld op basis van zijn favoriete onderwerpen. Dat is een ingewikkelde kluwen aan voorkeuren die wordt afgewogen door kunstmatige intelligentie. Of je veel over voetbal of juist poezen twittert, wat je retweet en liket, dat kan allemaal gebruikt worden, vermenigvuldigd met de voorkeuren van andere mensen. Binnen en buiten je netwerk.
Als een sociaal medium van #ophef houdt, dan krijgen berichten meer prio als ze daar onderdeel van zijn of kunnen worden. Dat zou een katalysator van de rellen in het Capitool zijn geweest van januari.
De EU en lidstaten proberen met convenanten sociale media te dwingen iets te doen tegen dit soort opruiing. Maar hoe, dat is vaag. Censuur is niet de bedoeling, zegt de EC ook zelf.
De pandemie bracht dit zelfreinigingsproces op volle toeren. De WHO schrijft voor welke coronatweets moeten worden voorzien van een waarschuwing, of ze worden veel minder getoond aan andere gebruikers. Vraag is alleen: waarom en hoe, en wie bepaalt dat?
Dat is nog steeds een raadsel.
Wat weten we wel?
Twitter gebruikt bijvoorbeeld overheidsinformatie om de feiten van de fabels te scheiden in het uitkiezen van welke tweets wel en niet aan gebruikers worden voorgeschoteld. Dit gebeurt met kunstmatige intelligentie, algoritmes die worden getraind. De modellen leren bijvoorbeeld de informatie van de overheid meer gewicht te geven.
Maar AI herkent niet met welke tang schrijver Erick Overveen hier op een varken slaat. Nog los van de metafoor die geen metafoor is in deze tweet:
Het is de Blokker en de Hema onder de gezegden: dat slaat als een tang op een varken cq. een lul op een drumstel danwel een kut op Dirk - de nieuwste varianten mogen kan je hier droppen.
Nepnieuws algoritme gebruikt als booster
Schrijver Erick Overveen gebruikt hier zo’n bericht van Rijksoverheid, eentje waar daadkracht uit straalt ook: 5000 extra boa’s, en koppelt dat aan de capaciteitsproblemen op de IC, waar Hugo de Jonge vandaag het nieuws mee opzocht: hij kondigt zwaardere maatregelen aan, vooral tegen de weigeraars.
Door dit op een slimme manier te formuleren heeft de meeslepende criticaster van het demissionaire kabinet et.al. de algo’s van Twitter om de tuin geleid, en hoe. Ze promoten deze tweet tot nummer 1, van het trending topic Hugo nog wel.
Waarom promoot nepnieuws algoritme?
Dat zit ‘m onder meer in de vriendelijke oproep, want Twitter-AI herkent wel dat ‘is het een idee dat’ vriendelijker klinkt dan ‘je moet oprutte’. En het gebruik van het trending topic #zorginfarct, dat uit de doktershoek komt.
Dit is precies het type tweets dat het algoritme van Twitter voorrang hoort te geven, is te lezen in vele rapporten die academici schrijven over het tegengaan van fake news en disinformatie.
Het is natuurlijk niet zo dat die wetenschappers niet zien dat dit natuurlijk als een tang op een varken slaat. Maar dat is natuurlijk anders voor het algoritme tegen nepnieuws en desinformatie van Twitter? Dat is nog nooit in de stad een boa tegen het lijf of de foutgeparkeerde fiets gelopen.
Bijzondere prestatie
In dit vacuüm legt Overveen niet alleen de zwakke plek van het nepnieuws filteren haarfijn open en bloot, maar hij laat ook zien hoe je deze algoritmes voor jou laat werken. En dat is bijzonder, want dit is een black box, waar wetgevers geen vat op kunnen krijgen.
Dat wetgeving over wat wel en niet kan en mag op sociale media er nog niet is, komt door het probleem dat de bouwers van de socials niet duidelijk genoeg kunnen uitleggen hoe deze techniek werkt, aan wetmakers. De wetenschap komt er ook nog niet uit.
De technieken die Twitter bij dit filteren gebruikt zijn zelflerend (AI) en voltrekken zich in een black box, niemand weet waarom uiteindelijk een lijst tot stand komt, want elke interactie van de twitteraar zorgt weer dat het algoritme de keuze iets bijstelt. Maar de hoofdopdracht van de AI is groei en omzet uit advertenties, is waar deze week een tweede Facebook klokkenluider voor waarschuwt. Dus het is bijzonder, dit tweetje past precies in het sleutelgat.
Dit is een groot probleem in de IT: als je echt goed kan coden, dan loop je al snel tegen een muur van juridische haken e ogen aan, omdat elk land eigen wetten heeft. Regels die niet in de programmeertaal staan, natuurlijk.
Politici en wetenschappers wereldwijd breken zich het hoofd over hoe je zulke technologie aan de wet ondergeschikt moet maken. Want dat is nodig, verkondigen de (big) techbedrijven zelf ook.
Het is dan ook een bijzondere tweet van schrijver Erick Overveen, daarom krijgt-ie hier een plekje. Het is een metafoor voor de waan van de dag maar het is geen metafoor. Het is het beleid van het demissionaire kabinet dat Overveen opsomt.
Formule: actiepunt_ministerie_A + pijnpunt_ministerie_B). op tijdstip t=ministerB=op(NOS)&over=(A)
De woordkeus moet dezelfde zijn als de rijksoverheid gebruikt. Elk van deze variabelen weegt anders. En zij bepalen niet de totale score die het algoritme toekent.
Als het resultaat van tien jaar Ruttedoctrie ((c)CDA (tm)D66 (p)VVD) is dat we in Nederland leren hoe je algoritmes van sociale netwerken moet doorgronden als samenleving, dan is een volledige doorstart van kabinet Rutte-3 van het grootste belang voor het land. Het is nu misschien niet een leuk vooruitzicht, zeker niet voor de jeugd.
Maar anderhalf kabinet later zijn alle leerachterstanden -zelfs van voor de pandemie- vergeven en vergeten. Want dan is het niet meer Silicon Valley maar AAAlandje waar de vierde industriële revolutie voor een nieuwe Gouden Eeuw zorgt. Na Facebook maken ze het vriendennetwerk waar iedereen op zit gewoon weer in het land van Hyves.
Er is al een Mark om de tent te leiden.
25 oktober 2010 - Hugo is weer trending op deze maandag omdat hij weer de voortijdig-paniekbel luidt. De herfstvakantie zit erop, de 17 miljoen virologen waren er vorige week grosso modo wel uit dat hij dit ook best voor de vakantie al had gemogen. Het is inderdaad nooit goed. Dit zet Twitter bovenaan in de lijst van trending topic 'Hugo' op maandagavond.