Met veel bombarie en gelazer heeft de Europese Commissie deze week een greep naar nieuwe macht gedaan. Voorzitter Ursula von der Leyen wil de hele EU hetzelfde prikritme opleggen: elke negen maanden een boostertje voor je op reis mag.
Of het verstandig was dat Ursula dit deed? De EC heeft geen wettelijke zeggenschap over de gezondheidszorg, dat is aan alle lidstaten zelf. Maar als economisch blok heeft de EU wel inkoopmacht bij de coronavaccins, en die wordt benut. Dat schaalvoordeel voorkomt ook nog eens dat landen tegen elkaar uit kunnen worden gespeeld.
lang artikel op komst! luister er deze passende podcast bij (kies je favo speler)
Alleen al daarom had Von der Leyen dit taakje misschien af moeten staan aan Timmerfrans of een van de andere Eurocommissarissen. Want manlief Heiko, telg van bekende Duitse industrieadel, zit tot over z’n oren in de vaccinontwikkeling. Hij zit hoog in de boom bij het bedrijf Orgenesis, een toeleverancier voor de nieuwe generatie mRNA-vaccins, en niet zomaar één.
‘Wij willen de Uber van de cel- en gentherapie zijn’, vertelde de CEO vorige week nog. In de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen is die ambitie zichtbaar in de pijpljin ‘therapeutics’ op de site van Orgenesis.
Europa doet haar stinkende best om deze veelbelovende medische technologische ontwikkelingen te versnellen, met actieplannen en investeringsfondsen. Juist daarom doet het ons een beetje pijn aan de ogen dat Ursula dit als haar privéwinkeltje verkoopt in videoboodschappen.
In vier dagen tijd zijn overal in Europa politieke koplopers opgestaan die het voor een prikplicht pleiten voor de vaccins, ook al zijn die momenteel nog niet aangepast op de Delta-variant.
Er zit een interessante tijdlijn in qua medialogica, dat hoor je in de komende podcast. Voor nu is van belang dat juist de weigeraars die het meest boos reageren, hun regeringen verwijten teveel naar de pijpen van een paar bedrijven te dansen. Als dan de vrouw van de fabrikant alvast voor de volgende drie vakanties besteld heeft namens jou, dan poets je dat beeld niet echt weg.
Die ongevaccineerden achternazitten met naalden, gaat namelijk onvermijdelijk ook ziekenhuisopnames opleveren. Door stress, angst, agressie, of door bijwerkingen. Voor de goede orde: op moment van schrijven liggen 2500 mensen in het ziekenhuis (waarvan 500 op de ic), dat is nog altijd meer dan duizend minder dan er zulke ernstige bijwerkingen na vaccinatie optraden, dat behandeling bij het ziekenhuis noodzakelijk was.
In plaats van een wapenstilstand in ruil voor extra voorzichtigheid bij de laatste 10 procent onbeschermd, wijt Hugo de Jonge op de persconferentie de druk op de ziekenhuizen nu aan hen:
De technologie waarin Orgenesis van Heiko von der Leyen investeert, is een economisch kroonjuweel dat Europa terecht wil beschermen. Het is dan als nieuw-leiderschapster verleidelijk om de maker in ultimo het hof te maken.
Laat dat nu net zijn wat je, lessen trekkend uit de geschiedenissen van heel veel westerse zorgstelsels, absoluut beter niet kan doen: het kost je elke keer extra. Soms om een baanbrekende uitvinding, maar bij Pfizer ook wel eens ‘om niet’, zoals door een nieuwe verpakking.
Toen de Nederlandse zorgverzekeraars samen met minister Schippers en de Tweede Kamer de inkoopvoorschriften voor geneesmiddelen gemoderniseerd had, kon de minister jarenlang meevallers van honderden miljoenen presenteren, daarmee zijn inmiddels echt miljarden bespaard.
Daar was de farma niet blij mee, begrijpelijk. Het dreigement is dan altijd dat je bij de introductie van nieuwe medicijnen niet meer vooraan in de rij komt te staan. Het zou mij niet verbazen als Hugo hier momenteel nog wel eens hinder van kan ondervinden in zijn boosteroperatie, al dan niet zichtbaar voor hem.
Niet voor niets werd een nieuwe wetswijziging om de oplopende kosten van geneesmiddelen te beteugelen na het uitbreken van corona onmiddellijk op de lange baan geschoven. De invoering was een paar maanden later al voorzien, maar anderhalf jaar later nog steeds niet in zicht.
Wat dat betreft is Ursula’s Alleingang ook in persoonlijk opzicht tragisch. Hugo kon de schaduw van het ego van Timmermans goed gebruiken, om even op adem te komen in deze achtbaan. En voordat Frenske van z’n praatstoel af is, kan je wel even lekker bijtanken.
AAAlandje kan ’t af met één zin.
Ursula, de EU is om van te leie voor ons allemaal.
to all of us.