Voor de bestrijding van nepnieuws (al dan niet middenin een pandemie) zijn binnen de Europese Commissie al hele delegaties, afdelingen en programma’s opgezet. Maar daar doet Nederland officieel niet aan mee, sinds GeenStijl al meteen na het begin van EuVSDisinfo aantoonde dat deze club berichten als fake news kwalificeerde, die dat helemaal niet waren.
Overheden houden zich over het algemeen op de vlakte bij het bestrijden van nepnieuws, zeggen ze zelf, want het verwijt van censuur is zo gemaakt, en zo’n ‘narratief’ is best lastig te bestrijden. Bijna even hardleers als ze zelf zijn bij het team van EuVSDisinfo trouwens, blijkens dit relaas over de rechtszaak die GeenStijl voerde tegen een onterechte kwalificatie van een van haar berichten. Dit speelde tijdens het Oekraïnereferendum in 2018, een stembusgang waar Brussel bovenop zat.
Tegenwoordig hebben ze het bij de EC-f(o)unded club druk met bijvoorbeeld het coronavirus, al levert dat niet meer op dan een factcheck per week maximaal. maar ook Rusland blijft een favoriet. Al was het maar omdat dit land volgens de nepnieuwspolitie vorig jaar 1.11 miljard euro uitgaf aan ‘state financed and controlled media’.
- Om dat bedrag in perspectief te zetten: de Nederlandse publieke omroepen samen (landelijk en regionaal), die dankzij o.a. de Mediawet in dit landje niet ‘state controlled’ zijn, kostten in dat jaar ruim 900 miljoen euro. En dat is de overheidsbijdrage, daar komen nog inkomsten uit bijvoorbeeld STER-reclames bovenop.
De omroepen besteden volop aandacht aan het fenomeen, in allerlei facetten. Maar kunnen niet veel uithalen tegen een groep veelplegers in het verspreiden van desinformatie.
Veelplegers in het verspreiden van desinformatie gaan vrijuit, dat zien we ook in de wetenschappelijke literatuur. Opvallend is dat een belangrijke boosmaker op het terrein van disinformatie wel aangestipt wordt, maar bron- en contactonderzoek achterwege blijft in de vele studies die naar nepnieuws worden gedaan. Daar waagt AAAlandje in deze aflevering een beginnetje aan.