Het speciale project tegen desinformatie Purpose van de Verenigde Naties adviseert overheden om propagandacampagnes voor hun burgers te maken zonder dat duidelijk is wie de afzender is. Dit soort ‘grijze campagnes’ lieten een paar jaar geleden het Amsterdamse stadhuis schudden op de grondvesten.
Maar omdat elders het vertrouwen in de instituties nog veel sneller is gedaald dan in Amsterdam, is het zaak volgens Purpose om als overheid ‘op tijd een stapje terug te doen als afzender van een boodschap’. Het is een van de ‘lessons learned‘ van dit wereldwijde nepnieuwsproject.
Nog maar vijf jaar geleden was de Grijze Campagne die een team rond burgemeester Van der Laan van Amsterdam wilde maken om radicaliserende en met de jihad sympathiserende jeugd uit zijn stad op andere gedachten te brengen dan uitreizen naar het kalifaat.
Dit plan, uit te voeren met door de gemeente in te huren jongen uit de Pijp die vlogs zou gaan maken, werd plots afgeblazen nadat Van der Laan het had aangekondigd bij de hoofdofficier van justitie in de marge van een driehoeksoverleg. Die vond dit stiekeme absoluut niet kunnen. Ook ontstond tussen de burgemeester en de makers discussie over of de islam nu wel of niet benoemd moest worden in de vlogs. Om die reden zijn het ‘grijze’ campagnes.
De heibel die hierover ontstond, was zo groot dat -enkele weken na zijn dood- Van der Laan ineens nog werd aangewreven dat hij ‘op Marokkanenjacht’ door het stadhuis zou zijn gegaan. Een anoniem verwijt van een medewerker uit de projectgroep, dat de burgemeester bij leven ongetwijfeld stevig had weersproken.